In deze blog lees je alles over hoe je het beste je gitaar kunt onderhouden als het gaat om luchtvochtigheid en temperatuur.
Een goede luchtvochtigheid is ontzettend belangrijk!
Het is belangrijk dat de luchtvochtigheid in je kamer of oefenruimte altijd op orde is. Deze luchtvochtigheid is essentieel voor elk instrument, in het bijzonder voor de gitaar. Veel fabrikanten van kwalitatieve gitaren eisen zelfs van hun dealers dat de luchtvochtigheid in de winkels binnen bepaalde veilige grenzen blijft. Zo ben je altijd verzekerd van een topkwaliteit gitaar!
Vijftig procent relatieve luchtvochtigheid is optimaal voor het effectief behoud van houten objecten zoals gitaren. Een luchtvochtigheid van 50% betekent dus dat je minimale kans hebt op schade bij je gitaren. In diverse gitaarfabrieken wordt altijd gestreefd naar deze relatieve luchtvochtigheid, samen met een temperatuur van ruim 20 graden Celcius. Zodoende blijven de gitaren stabiel en wijken ze niet af van de opgegeven fabrieksspecificaties. Bij Muziekhuis Souman kun je er van uitgaan dat wij ons vak serieus nemen en daarom staan er diverse luchtbevochtigers in de winkel (wintertijd) en proberen we de temperatuur zo stabiel mogelijk te houden.
Hoe beïnvloedt luchtvochtigheid een instrument?
Iedere organische of poreuze substantie probeert de temperatuur en vochtigheid van zijn omgeving aan te nemen. Dat is ook het geval met massief hout. Wanneer hout vocht opneemt, zal het uitzetten, terwijl het juist krimpt als het vocht afgeeft. Deze eigenschap van hout is natuurlijk ook van toepassing op gitaren. Gitaren die lijden onder een te hoge of te lage luchtvochtigheid zullen symptomen vertonen zoals een kromme hals of een barstende lak. Maar onthoud dat een rechte hals of een nette lak nog niet betekent dat er niets aan de hand is. Onderhuids kan de gitaar al sporen vertonen van te veel of te weinig vocht.
Wat kun je zelf doen?
Een te lage luchtvochtigheid
Een te lage luchtvochtigheid is een groot probleem. De gitaar droogt langzaam uit, het hout krimpt langzaam en het bovenblad zal zakken. Het bovenblad neemt de snaren ook mee naar beneden. Omdat er geen andere manier is om de spanning op te heffen, zal het hout en de lak barsten. De logische oplossing is een humidifier, oftewel een luchtbevochtiger. Gebruik deze altijd in combinatie met een luchtvochtigheidsmeter, ook wel een hygrometer genoemd. Investeer hierin: goedkope apparatuur zal niet altijd de juiste waarden aangeven, terwijl juiste meetwaarden van levensbelang zijn voor je muziekinstrumenten, in dit geval de gitaar!
Een te hoge luchtvochtigheid
Gitaren die te vochtig worden, zullen langzaam uitzetten. Wanneer ze te veel uitzetten, zullen de lijmnaden breken, de brug komt los en de snaarhoogte wordt onbespeelbaar. Een te hoge luchtvochtigheid kan worden gecompenseerd met een dehumidifier die vocht aan de lucht onttrekt. In de zomer, wanneer het buiten vochtig is, is het daarom een goed idee om de airco aan te zetten. Maar ook zonder airco is er genoeg apparatuur beschikbaar om de hoge luchtvochtigheid te verminderen.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Voorbeelden van gevolgen van verkeerde luchtvochtigheid
Meer dan 60% luchtvochtigheid
Typische symptomen van een te hoge luchtvochtigheid zijn doffe frets en snaren. Op de nikkel, chroom en gouden onderdelen, zoals stemmechanieken en hardware, zal roestvorming optreden. Het bovenblad en andere houten onderdelen zullen uitzetten, waarbij de actie erg hoog wordt en de brug zal loslaten.
50% luchtvochtigheid
Een relatieve luchtvochtigheid van 50% is perfect en heeft geen gevolgen voor je gitaren. Ga alsnog regelmatig je gitaren langs en check de afstelling, zodat je altijd van optimale speelbaarheid geniet. Vooral voor tourmuzikanten is dit belangrijk, aangezien de gitaren dan aan veel temperatuurschommelingen worden blootgesteld.
40% luchtvochtigheid
Bij 40% luchtvochtigheid begint het spannend te worden. De frets zullen scherpe randjes ontwikkelen en moeten met een vijl worden bijgewerkt. Het gebied van de toets dat over de body valt kan een barst ontwikkelen vanaf de 12e of 14e fret tot het klankgat. Probeer dit dus te voorkomen!
35% luchtvochtigheid
Bij 35% luchtvochtigheid zal het bovenblad krimpen. Het oppervlak van de gitaar kan gerimpeld en uitgedroogd aanvoelen. Deze effecten zijn vaak ook met het blote oog zichtbaar.
30% luchtvochtigheid of minder
Bij een luchtvochtigheid van minder dan 30% is waarschijnlijk al een aantal van je gitaren definitief rijp voor de afvalcontainer. Bij deze waarden kan de kop of hals spontaan afbreken. Maar ook de gitaren die nog als één geheel in elkaar zitten, hebben definitief schade opgelopen aan het hout en de lak. Bij deze waarden zullen de frets veel aandacht nodig hebben of zelfs helemaal vervangen moeten worden. Het bovenblad is zoveel in de body gezakt dat de gitaar niet meer te bespelen is. Soms is dit nog te repareren met een hoger zadel bij de brug, maar probeer dit natuurlijk ten alle tijden te voorkomen. Voorkomen is namelijk beter dan genezen!
Wil je hier meer over te weten komen? Of heb je een gitaar door bovenstaande misschien wel is getroffen? Kom dan naar de winkel van Muziekhuis Souman en wij zullen je deskundig advies geven over wat te doen. Prijsopgave, levertijd en degelijke krijg je ter plekke te horen!
Vriendelijke groet,
Team Souman!